Πορτοκαλί και κίτρινοι πολύτιμοι λίθοι
Εξερευνόντας τις σαγηνευτικές αποχρώσεις των πορτοκαλί και κίτρινων πολύτιμων λίθων
Από τον πλούσιο χρυσό του τοπάζι μέχρι το μανταρινί του λυχνίτη, τη φρεσκάδα του citrine και το σιγασματικό οπάλιο της φωτιάς.
Λαμπεροί διαφανείς πολύτιμοι λίθοι σε ζεστούς τροπικούς τόνους που θυμίζουν απαλό λεμόνι, πλούσιο χρυσό, λεπτό βερίκοκο ή ζωηρό σαφράν μπορεί να είναι δύσκολο να αναγνωριστούν. Τι θα μπορούσαν να είναι;
Πρώτη σε προσιτή τιμή και δημοτικότητα είναι η οικογένεια χαλαζία – από τους ντελικάτες παστέλ τόνους του «λεμονοχαλαζία» έως τις ζωντανές, ζωηρές πορτοκαλί αποχρώσεις του κίτρινου και όλες τις ενδιάμεσες αποχρώσεις.
Το citrine συνήθως συγχέεται με ένα παρόμοιο με το τοπάζι χρώμα αλλά πιο ακριβό.
Το φυσικό citrine είναι η πιο πολύτιμη μορφή χαλαζία και εξαιρετικά σπάνια. Εμφανίζεται όταν οι σχηματισμοί αμέθυστου βρίσκονται κοντά σε φυσικές πηγές θερμότητας στον φλοιό της Γης.
Το χρώμα του κυμαίνεται από μια τάση ανοιχτού χρυσού έως ένα φλογερό κοκκινοκίτρινο και οφείλει την απόχρωση του σε ίχνη τρισθενούς σιδήρου.
Η πλειονότητα του citrine στην αγορά, ωστόσο, είναι στην πραγματικότητα θερμικά επεξεργασμένος μωβ αμέθυστος.
Αυτή η θερμική επεξεργασία – που περιλαμβάνει θερμοκρασίες έως 560 βαθμούς – βοηθά στην αναπαραγωγή των κίτρινων, χρυσών και κεχριμπαρένιων αποχρώσεων του φυσικού citrine και είναι ξεκάθαρα αναγνωρίσιμο σε έναν εκπαιδευμένο επαγγελματία από τις λεπτές ρίγες που αφήνει η διαδικασία στον πολύτιμο λίθο.
Η θερμικά επεξεργασμένη citrine είναι άμεσα διαθέσιμη, πολύ προσιτή και εξαιρετικά ανθεκτική.
Τα καλύτερα δείγματα φυσικού citrine προέρχονται από τη Βραζιλία, και εξορύσσονται στο Rio Grande do Sul. Άλλα κοιτάσματα βρίσκονται στη Μαδαγασκάρη, τις ΗΠΑ, την Ισπανία και την Αφρική.
Παραδοσιακά οι πιο σκούρες αποχρώσεις έχουν μεγαλύτερη αξία, αλλά πρόσφατα η προτίμηση των καταναλωτών κλίνει προς πιο φωτεινές λεμονάτες αποχρώσεις.
Πράγματι, το όνομα citrine προέρχεται από τη γαλλική λέξη citrin, που σημαίνει λεμονόχρωμο. Σε αυτή την απόχρωση, το κίτρινο συχνά συγχέεται με το πορτοκαλί τοπάζι.
Ο θρύλος λέει ότι λειτουργεί ως δυναμωτικός λίθος ενθαρρύνοντας τα αισθήματα θέλησης, αισιοδοξίας, αυτοπεποίθησης και αυτοπειθαρχίας.
Υπάρχουν λίγες ιστορικές αναφορές για το citrine, ίσως λόγω της σπανιότητας της πέτρας
Τα πρώτα περιστατικά φαίνεται να είναι η χρήση της πέτρας από τους Ρωμαίους κατά τη διάρκεια των αιώνων αμέσως μετά τη γέννηση του Χριστού.
Το citrine είδε αυξημένη χρήση ως πολύτιμος λίθος στα κοσμήματα κατά τη ρομαντική εποχή (1837-1860).
Σήμερα, το citrine χρησιμοποιείται ευρέως σε πολλά στυλ κοσμημάτων. Τα όμορφα χρώματα του ηλιόλουστου πολύτιμου λίθου μπορούν να φωτίσουν σχεδόν κάθε στυλ κοσμήματος, αν και ταιριάζει ιδιαίτερα με τον κίτρινο χρυσό.
Ένα φθηνό στολίδι, η κιτρίνη είναι η τέλεια πέτρα για δημοφιλείς, φανταχτερές κοπές ελεύθερης μορφής, σχεδιασμένες για μοναδικά και εξατομικευμένα κομμάτια.
Όπως όλοι οι κρυσταλλικοί χαλαζίες, η κιτρίνη έχει σκληρότητα 7 στην κλίμακα Mohs και είναι σε μεγάλο βαθμό ανθεκτική στις γρατσουνιές. Αντέχει επίσης τα χτυπήματα, καθώς οι ιδιότητες διάσπασής της είναι ανύπαρκτες.
Η ανθεκτικότητα αυτή του πολύτιμου λίθου τον καθιστά κατάλληλο αναμνηστικό. Πράγματι, η κιτρίνη είναι η σύγχρονη γενέθλια πέτρα για τον Νοέμβριο και επίσης η πέτρα για το 13ο έτος γάμου.
Όπως και το citrine, το τοπάζι είναι η γενέτειρα του Νοεμβρίου.
Το τοπάζι είναι allochromatic, που σημαίνει ότι αντλεί χρώμα από εξωτερικούς λεκέδες και ατέλειες της κρυσταλλικής του δομής. Αυτό εξηγεί την τεράστια ποικιλία αποχρώσεων τοπάζι.
Ωστόσο, το sherry τοπάζι – που πήρε το όνομά του από την ποικιλία του κρασιού – είναι ίσως το πιο γνωστό και πιο παραδοσιακό χρώμα τοπάζι, που κυμαίνεται από κιτρινωπό καφέ έως πορτοκαλί.
Συχνά, τα δείγματα που εμπίπτουν σε αυτό το χρωματικό εύρος ονομάζονται «πολύτιμο τοπάζι» για να διακρίνονται από το λιγότερο ακριβό κίτρινο.
Το τοπάζι είναι γνωστό ως πολύτιμος λίθος για τουλάχιστον 2.000 χρόνια και πιστεύεται ότι πήρε το όνομά του από το νησί που οι Αρχαίοι Έλληνες γνώριζαν ως Τοπάζιος - το σημερινό Zabargad.
Οι μελετητές εντοπίζουν επίσης το όνομά του στη σανσκριτική λέξη tapaz, που σημαίνει «φωτιά».
Η Βραζιλία είναι η κύρια πηγή πολύτιμων λίθων τοπάζι, με την περιοχή Minas Gerais να παράγει μεγάλους κίτρινους έως πορτοκαλί κρυστάλλους.
Ζαφείρι και λυχνίτης
Ακολουθεί το ζαφείρι, από την οικογένεια του corundum. Όπως το τοπάζι, είναι και αυτό allochromatic.
Σε ένα φάσμα από κίτρινο έως πορτοκαλί, τα χρώματα κυμαίνονται από έντονα κορεσμένα χρυσοκίτρινα τυπικά της Αυστραλίας έως απαλούς παστέλ τόνους που εμφανίζονται στα ζαφείρια Κεϋλάνης.
Εν τω μεταξύ, μερικοί από τους πιο ζωντανούς κίτρινους και πορτοκαλί πολύτιμους λίθους προέρχονται από την αγαπημένη οικογένεια των λυχνίτων.
Στην καλύτερη ποιότητά του, ο λυχνίτης spessartite είναι Fanta-πορτοκαλί, ο λυχνίτης malaya είναι πορτοκαλί έως κοκκινωπό-πορτοκαλί και ο λυχνίτης hessonite κυμαίνεται από πορτοκαλί έως καφέ-κίτρινο έως καστανοκόκκινο.
Κίτρινο και πορτοκαλί ζιργκόν
Το ζιργκόν είναι το αρχαιότερο ορυκτό στη γη και η Αυστραλία διαθέτει τα παλαιότερα κοιτάσματα που χρονολογούνται πριν από περισσότερα από 4,4 δισεκατομμύρια χρόνια.
Η πιο διάσημη πηγή αυστραλιανού ζιργκόν είναι το Mud Tank Zircon Field, που βρίσκεται σε μια περιοχή γνωστή ως οροσειρά Harts, η οποία βρίσκεται 1.220 χλμ. νότια προς νοτιοανατολικά του Δαρβίνου στη Βόρεια Επικράτεια της Αυστραλίας.
Αυτό το πεδίο, που εξερευνήθηκε για πρώτη φορά στη δεκαετία του 1940, είναι γνωστό μεταξύ των χρυσοχόων για την παραγωγή ζιρκονίου κορυφαίας ποιότητας και περιλαμβάνει δύο τμήματα που ονομάζονται Zircon Hill και Specimen Hill.
Τα ζιργκόν που βρίσκονται εκεί εμφανίζουν όμορφους γήινους τόνους κανέλας, σέρι, κονιάκ, ροζ, δαμάσκηνου, πορτοκαλιού, κίτρινου και ακόμη και μισόχρωμου και άχρωμου.
Μερικές φορές τα αυστραλιανά ζιργκόν θερμαίνονται για να μειωθεί η ένταση του χρώματός τους ή για να γίνουν άχρωμα. Τα περισσότερα κοιτάσματα ζιρκονίου προέρχονται από τη Βιρμανία Maynamr (Βιρμανία), αλλά άλλες παγκόσμιες πηγές είναι η Σρι Λάνκα, η Καμπότζη, η Βραζιλία, η Αφρική, η Μαδαγασκάρη, η Ταϊλάνδη και το Βιετνάμ.
Το ζιργκόν εκτιμάται για τη διαμαντένια καθαρότητα, το έντονο πύρινο χρώμα, τη λάμψη και την ισχυρή διπλή διάθλαση και είναι αυτές οι ιδιότητες που το διαχωρίζουν από τις πολλές απομιμήσεις του. Το χρυσό-καφέ ζιργκόν μπορεί να μοιάζει με topaz ή citrine.
Το ζιργκόν μερικές φορές περιέχει ίχνη ουρανίου, που ακτινοβολείται και αλλάζει τις ιδιότητές του. Για το λόγο αυτό, το ζιργκόν ταξινομείται σε τρεις τύπους – υψηλό, ενδιάμεσο και χαμηλό.
Κεχριμπάρι και μαργαριτάρι
Ως φυσικοί πολύτιμοι λίθοι – δηλαδή που σχηματίζονται μέσω οργανικών διεργασιών – το κεχριμπάρι και τα χρυσά μαργαριτάρια της Νότιας Θάλασσας αντανακλούν τις ζεστές, πλούσιες αποχρώσεις που υπάρχουν στη φύση.
Σε αντίθεση με τα λευκά μαργαριτάρια της Νότιας Θάλασσας, τα οποία καλλιεργούνται κυρίως στην Αυστραλία, τα χρυσά μαργαριτάρια της Νότιας Θάλασσας καλλιεργούνται κυρίως στις Φιλιππίνες και την Ινδονησία, ενώ μια μειοψηφία προέρχεται από την Αυστραλία και περιστασιακά τη Μιανμάρ (Βιρμανία).
Το φυσικό τους χρώμα δεν απαιτεί βελτίωση και είναι ο πρωταρχικός καθοριστικός παράγοντας της αξίας τους. Όσο πιο πλούσιος είναι ο χρυσός τόνος, τόσο πιο πολύτιμο είναι το μαργαριτάρι.
Ο βαθύτερος χρυσός τόνος αναφέρεται συχνά ως «24 καράτια».
Το κεχριμπάρι, εν τω μεταξύ, είναι ένα από τα πιο γνωστά οργανικά πετράδια, η απολιθωμένη ρητίνη δέντρων που εκτιμάται για τις πλούσιες χρυσές αποχρώσεις του.
Όταν θραύσματα φυτών ή ζώων αιωρούνται μέσα στο υλικό, μπορούν να προσφέρουν μια συναρπαστική ματιά στο αρχέγονο παρελθόν του πλανήτη μας.
Το χρώμα του ποικίλλει, αλλά τα πιο γνωστά δείγματα είναι κίτρινο έως κίτρινο - καφέ.
Χημικά, το κεχριμπάρι είναι ένας υδρογονάνθρακας - μια ένωση άνθρακα, οξυγόνου και υδρογόνου - αν και τα χημικά συστατικά ποικίλλουν μεταξύ των πηγών παγκοσμίως. Ανακαλύφθηκε κυρίως στην περιοχή της Βαλτικής Θάλασσας της Ευρώπης, βρίσκεται επίσης στη Δομινικανή Δημοκρατία, τη Μιανμάρ (Βιρμανία), το Μεξικό και κάποιες άλλες ευρωπαϊκές τοποθεσίες.
Δεν είναι όλες οι ρητίνες δέντρων προορισμένες να γίνουν κεχριμπάρι. Όπως όλα τα απολιθώματα, υπάρχουν συγκεκριμένες περιβαλλοντικές συνθήκες θερμότητας, πίεσης και βιολογίας που απαιτούνται για να πραγματοποιηθεί η απολίθωση.
Η διμερής διαδικασία μετατροπής από ρητίνη δέντρου σε κεχριμπάρι ονομάζεται «αμπεροποίηση».
Ενώ το κεχριμπάρι μπορεί να είναι διαφανές έως αδιαφανές, το διαφανές υλικό είναι συνήθως το πιο περιζήτητο. Το πιο σκούρο, κοκκινωπό υλικό είναι πιο πολύτιμο, αλλά οι μετατροπές κατά τη σύνθεσή του παίζουν τεράστιο ρόλο στην τελική αξία.
Carnelian
Το Carnelian είναι μια ημιδιαφανής πέτρα που διατίθεται σε διάφορες αποχρώσεις που κυμαίνονται από ροζ του δέρματος έως καμένο πορτοκαλί, κόκκινο και καφέ.
Υποστηρίχθηκε ότι το χρώμα του carnelian θύμιζε αιματοβαμμένη ανθρώπινη σάρκα και αυτό εξηγεί την προέλευση του ονόματός του: carne στα λατινικά σημαίνει σάρκα ή κρέας.
Αν και ο πολύτιμος λίθος αποτελείται κυρίως από διοξείδιο του πυριτίου, οφείλει τους ζεστούς τόνους του στα υπολείμματα οξειδίου του σιδήρου που περιέχει.
Αποθέσεις carnelian βρίσκονται κοντά στην επιφάνεια της Γης όπου οι συνθήκες είναι ψυχρότερες και λιγότερο υπό πίεση.
Αυτός ο λίθος είναι μέλος της οικογένειας των chalcedony. Ως μικρό κρυσταλλικές μορφές χαλαζία, οι πολύτιμοι λίθοι chalcedony είναι από τους πιο άφθονους στη Γη. Κατά συνέπεια, tο carnelian μπορεί να βρεθεί σε πολλές χώρες σε όλο τον κόσμο.
Από όλα τα μέρη που βρίσκεται, η Ινδία θεωρείται η βιομηχανία κοσμημάτων, όπου βρίσκονται τα καλύτερα δείγματα ποιότητας carnelian.
Σε αρχαίους αιγυπτιακούς τάφους αποκαλύφθηκαν πολυάριθμα κοσμήματα που περιείχαν carnelian. Τόσο ισχυρή ήταν η πίστη των αιγυπτιακών λαών στο carnelian που, μαζί με το τιρκουάζ και το λάπις λάζουλι, ήταν η πιο χρησιμοποιούμενη πέτρα στα αρχαία αιγυπτιακά κοσμήματα.
Στη Μέση Ανατολή, πολλοί φοβούνταν τη δεισιδαιμονική δύναμη του «κακού ματιού», ενός φυλαχτού που αποτελείται από διάφορα πετράδια, συμπεριλαμβανομένου του τιρκουάζ.
Το carnelian ήταν σκαλισμένο σε μενταγιόν και χαραγμένο με προσευχές που πίστευαν ότι διώχνουν τα κακά βλέμματα.
Οι σύγχρονες χρήσεις βλέπουν το κομμένο carnelian ως cabochons και χρησιμοποιείται σε όλους τους τύπους κοσμημάτων, ιδιαίτερα σε χάντρες και καρφίτσες cameo.
Οπάλ της φωτιάς
Το οπάλ είναι διάσημο για την απίστευτη ποικιλία χρωμάτων που εμφανίζει, από το ζωηρό κόκκινο - το πιο πολυτιμότερο - έως το βελούδινο μωβ και όλα τα ενδιάμεσα.
Το οπάλ της φωτιάς είναι η διαφανής έως ημιδιαφανής ποικιλία κίτρινου, πορτοκαλί ή ακόμα και κόκκινου ρουμπινί χρώματος, γνωστό και ως «μεξικάνικο οπάλιο» – που προέρχεται από την απόχρωση και την πιο γνωστή τοποθεσία αυτού του υλικού.
Οι περιοχές του Querétaro και του Jalisco στο Μεξικό είναι σημαντικοί παραγωγοί οπάλιου της φωτιάς, αν και άλλες περιοχές είναι το Michoacán, καθώς και το Bemia στη Μαδαγασκάρη, το Καζακστάν, η Τουρκία, η Αιθιοπία, η Ιάβα η Ινδονησία και η πολιτεία Όρεγκον των ΗΠΑ.
Οι τοποθεσίες με οπάλιο του Μεξικού ανακαλύφθηκαν τυχαία από εργάτες γύρω στο 1835.
Οι οργανωμένες προσπάθειες εξόρυξης ξεκίνησαν περίπου το 1870, αν και πιστεύεται ότι αυτές οι αποθέσεις μπορεί να ήταν γνωστές στους Μάγια και τους Αζτέκους που χρησιμοποιούσαν οπάλ της φωτιάς σε καλλιτεχνικές και τελετουργικές τελετές, επεκτείνοντας σημαντικά την ιστορία αυτών των πολύτιμων λίθων.
Οι ζωηρές αποχρώσεις οφείλονται στην παρουσία ιδιαίτερα λεπτών εσωτερικών στοιχείων, χρωματισμένων με σίδηρο.
