Οι παράγοντες που οδήγησαν σε μείωση της ζήτησης για τα ελβετικά ρολόγια

Του Δημήτρη Σταμούλη

Τα ρολόγια χειρός κατείχαν μερίδιο 94% στη συνολική αξία των ελβετικών εξαγωγών.

Η ελβετική βιομηχανία ρολογιού αντιμετώπισε μια ιδιαίτερα δύσκολη κατάσταση κατά διάρκεια του πρώτου εξάμηνου του 2016. Η ύφεση που καταγράφηκε στο τέλος του 2015 επιδεινώθηκε με πολλούς παράγοντες να επηρεάζουν αρνητικά την ανάπτυξη της βιομηχανίας. Η αγορά του Χονγκ Κονγκ δεν κατάφερε να ανακάμψει κι αυτό είχε καθοριστική επίπτωση στο συνολικό αποτέλεσμα. Το υπερτιμημένο ελβετικό φράγκο, η ανασφάλεια που συνδέεται με την τρομοκρατία και οι αλλαγές που αναφέρονται στις τουριστικές ροές λειτούργησαν αρνητικά σε βάρος της ζήτησης για τα ελβετικά ρολόγια.
Η αξία των εξαγωγών της ελβετικής ωρολογοποιίας ανήλθε σε 9,5 δισεκατομμύρια ελβετικά φράγκα κατά το πρώτο εξάμηνο του έτους, όταν πριν από τέσσερα χρόνια ο αντίστοιχος κύκλος εργασιών για το ίδιο διάστημα ανερχόταν σε 10 δισεκατομμύρια φράγκα. Ειδικότερα, αυτή η επίδοση συνιστά μείωση 10,6% σε σύγκριση με το εξάμηνου Ιανουάριος-Ιούνιος 2015. Όσον αφορά τις επιμέρους περιφέρειες της παγκόσμιας αγοράς ρολογιού, η Ευρώπη μπορεί να σημείωσε μια μικρή περαιτέρω ανάπτυξη κατά το δεύτερο τρίμηνο του τρέχοντος έτους, ωστόσο όλες οι άλλες περιφέρειες επηρεάστηκαν σημαντικά από την συνεχιζόμενη οικονομική ύφεση.
Οι προβλέψεις για τη συνέχεια και το τέλος του 2016 είναι ακόμα πιο δυσοίωνες. Παρά την αναμενόμενη οριακή βελτίωση της κατάστασης κατά τη διάρκεια του δεύτερου εξαμήνου του έτους, η κατ’ έτος σύγκριση φανερώνει μια πιθανή μείωση σε σύγκριση με τα στοιχεία που καταγράφονται σήμερα.

Τα ρολόγια από ατσάλι κατέγραψαν μικρότερες απώλειες, οι οποίες άγγιξαν το -6,4%.

Προϊόντα
Τα ρολόγια χειρός κατείχαν μερίδιο 94% στη συνολική αξία των ελβετικών εξαγωγών . Ωστόσο, από την άποψη της αξίας τους σημείωσαν υποχώρηση κατά 10,7% στο πρώτο εξάμηνο του 2016. Από την άποψη του όγκου των εξαγωγών, τα συμβόλαια που κλείστηκαν δείχνουν μια περαιτέρω μείωση που ανέρχεται σε 11,9%. Σε μια περίοδο έξι μηνών, περίπου 12 εκατομμύρια ελβετικά ρολόγια «άφησαν» την Ελβετία και ταξίδεψαν προς άλλες αγορές, λιγότερα κατά 1,6 εκατ. κομμάτια σε σύγκριση με το προηγούμενο έτος.  
Σε όρους αξίας, η ύφεση ήταν παρόμοια και για τις δύο κατηγορίες ρολογιών, τα μηχανικά και τα ηλεκτρονικά ρολόγια. Πάντως, τα ηλεκτρονικά ρολόγια υπέστησαν μια πιο σημαντική μείωση στον αριθμό των τεμαχίων που διοχετεύθηκαν στις αγορές του εξωτερικού και που σε ποσοστό έφτασε το  -14,8%.
Πάνω από τη μισή μείωση από την άποψη της αξίας των ελβετικών ρολογιών αντιστοιχεί στα προϊόντα που είναι από πολύτιμα μέταλλα, όπως χρυσός, πλατίνα και ασήμι. Η κατηγορία αυτή, ειδικότερα, απώλεσε το 16% της προηγούμενης αξίας της κατά το πρώτο εξάμηνο του 2016. Τα ρολόγια από ατσάλι κατέγραψαν μικρότερες απώλειες, οι οποίες άγγιξαν το -6,4%. Ωστόσο, από την άποψη του όγκου, εξήχθησαν 800.000  λιγότερα ατσάλινα ελβετικά ρολόγια ή 11,6% λιγότερα. Πολύ μεγαλύτερη ποσοστιαία μείωση υπέστη η κατηγορία «άλλα μέταλλα», της τάξης του 20% (19,9% για την ακρίβεια).
Από την άποψη των τιμών πώλησης, όλες σχεδόν οι κατηγορίες των ελβετικών ρολογιών υπέστησαν διψήφιες μειώσεις. Μόνο η κατηγορία με τιμές μεταξύ 500 και 3000 ελβετικών φράγκων (τιμή εξαγωγής) σημείωσε τη μικρότερη μείωση στις εξαγωγικές επιδόσεις της με -4,7%. Από την άλλη, η κατηγορία με τη μεγαλύτερη μείωση που άγγιξε το 15% ήταν η πιο οικονομική, δηλαδή αυτή που περιλαμβάνει προϊόντα πώλησης μεταξύ 200 και 500 ελβετικών φράγκων.

Η Ιαπωνία ήταν μία από τις λίγες αγορές όπου σημειώθηκε ανάπτυξη των ελβετικών εξαγωγών (+2.9%).

Αγορές
Επηρεασμένη από τις κακές επιδόσεις του Χονγκ Κονγκ, η περιφέρεια της Ασίας σημείωσε την μεγαλύτερη πτώση ως περιοχή εξαγωγικού προορισμού των ελβετικών ρολογιών, με μείωση 12,7%.
Η κατάσταση κάπως βελτιώθηκε στην περιφέρεια της Αμερικής κατά το δεύτερο τρίμηνο, αλλά παρέμεινε και πάλι αρνητική στο σύνολο του πρώτου εξαμήνου του έτους με -9,8%. Όσον αφορά την Ευρώπη, τα ελβετικά ρολόγια και εδώ ταξίδεψαν σε λιγότερους προορισμούς, σε αρνητικό ποσοστό που έφτασε το -8,6%.
Αξίζει πάντως να αναφερθούμε στην περίπτωση του Χονγκ Κονγκ, καθώς αυτός ο εξαγωγικός προορισμός παραμένει η «μαύρη τρύπα» της ελβετικής βιομηχανίας ρολογιού. Για 17 συνεχόμενους μήνες καταγράφει πτώση στις εισαγωγές ελβετικών ρολογιών ενώ η μείωση ανήλθε σε 26,7% για το πρώτο εξάμηνο του 2016. Αυτή η εικόνα από την αγορά του Χονγκ Κονγκ είχε επίδραση στο συνολικό αποτέλεσμα.
Η Ιαπωνία ήταν μία από τις λίγες αγορές όπου σημειώθηκε ανάπτυξη των ελβετικών εξαγωγών (+2.9%). Στην ευρύτερη Ασία πάντως η τάση κατά τους τελευταίους μήνες είναι αρνητική. Η αγορά της Κίνας παρουσίασε μείωση κατά 14.7% αδυνατώντας για άλλη μια περίοδο να δείξει σημάδια ανάκαμψης. Στη Μέση Ανατολή, μια περιορισμένη αύξηση κατά 2,7% παρουσίασε η αγορά των Ενωμένων Αραβικών Εμιράτων, ενώ οι άλλες σημαντικές αγορές της Ασίας κινήθηκαν σε πολύ χαμηλότερα επίπεδα.  
Στις ΗΠΑ, μετά το κακό ξεκίνημα της χρονιάς το οποίο είχε σημαντικό αντίκτυπο στην πορεία του κλάδου, οι ελβετικές εξαγωγές ρολογιών κατέγραψαν μείωση κατά 9,3% από τον περασμένο Ιανουάριο έως τον Ιούνιο.
Στην ανατολική πλευρά του Ατλαντικού, στην Ευρώπη, το κοινό χαρακτηριστικό είναι ότι καμία επιμέρους αγορά δεν κατάφερε να κινηθεί ανοδικά όσον αφορά στις εξαγωγές των ελβετικών ρολογιών. Η Ιταλία κατέγραψε πτώση 12,6%  και η Γαλλία 14,8%, αποτελώντας τα πλέον αρνητικά υποδείγματα αγορών. Αρνητικά κινήθηκαν επίσης οι εξαγωγές σε Γερμανία (-4.9%), Βρετανία (-5.4%), Ισπανία (-6.1%) και Αυστρία (-2.0%).