Image
Image
Image
Image

Εθνικό Αρχαιολογικό Μουσείο

Έκθεση για τις «Οδύσσειες» με κοσμήματα και έργα αργυροχρυσοχοΐας

Του Δημήτρη Σταμούλη

eidiseis1

Ένα διαχρονικό αφήγημα για τις ανθρώπινες «Οδύσσειες», που εμπνέεται από τον αρχετυπικό χαρακτήρα του Οδυσσέα, χωρίς ωστόσο να αναδιατυπώνει τον μύθο, αφορά η ομώνυμη περιοδική έκθεση που εγκαινιάστηκε στο Εθνικό Αρχαιολογικό Μουσείο, στις 3 Οκτωβρίου 2016.
Ημερομηνία ιδιαίτερα συμβολική, αφού ακριβώς 150 χρόνια πριν, και μάλιστα την ίδια ημέρα Δευτέρα, ετέθη ο θεμέλιος λίθος του πρώτου Εθνικού Μουσείου της χώρας. Τι αφηγούνται, όμως, τα 184 έργα από τις συλλογές της μόνιμης έκθεσης και τις αποθήκες του μουσείου, τα έξι δάνεια από το Επιγραφικό και το Μουσείο Ακροπόλεως, αλλά και οι «εκπλήξεις» που πλαισιώνουν τις «Οδύσσειες»;

eidiseis2

«Μέσα από ένα αφαιρετικό και συμβολικό πρίσμα, η έκθεση αφηγείται το μακρύ χρονικό του δοκιμαζόμενου ανθρώπου, τον αδιάκοπο αγώνα του να διαχειριστεί το περιβάλλον, να γνωρίσει νέους τόπους, να δημιουργήσει πολιτείες ευνομούμενες και να αντιπαλέψει τη φθαρτότητα της ύπαρξής του με τη βοήθεια του έρωτα και της δημιουργικής πράξης», ανέφερε η Μαρία Λαγογιάννη, διευθύντρια του Εθνικού Αρχαιολογικού Μουσείου, κατά τη συνέντευξη Τύπου που πραγματοποιήθηκε στο αμφιθέατρο του υπουργείου Πολιτισμού και Αθλητισμού.
Τα εκθέματα χρονολογούνται από την 5η χιλιετία ως και την ύστερη αρχαιότητα και αφορούν τεκμήρια από το Διμήνι και το Σέσκλο της Θεσσαλίας, τον Κυκλαδικό πολιτισμό, τη Μινωική Κρήτη, τον Μυκηναϊκό πολιτισμό και τον ελληνικό πολιτισμό των ιστορικών χρόνων. «Οι ιστορίες που αφηγούνται είναι ανθρώπινες και ηρωικές, αγγίζουν πτυχές από αμέτρητες ζωές, γνωστές και άγνωστες “Οδύσσειες” προσωπικές και συλλογικές», συμπλήρωσε η κ. Λαγογιάννη, ξεναγώντας, στη συνέχεια, τους δημοσιογράφους στους χώρους των περιοδικών εκθέσεων του μουσείου, που αν και περιορισμένοι, καταφέρνουν να δώσουν στον επισκέπτη το μήνυμα που επιδιώκεται: Να «ταξιδέψει» στον χρόνο, να νιώσει αγαλλίαση και να ξεχάσει για λίγο τα προβλήματα της ζωής.

eidiseis3

Πώς το καταφέρνουν; Με πολλούς τρόπους, όπως η ατμοσφαιρική αναπαράσταση του «Ταξιδιού», ονομασία που δόθηκε στον πρώτο θεματικό άξονα της έκθεσης, η οποία καλωσορίζει τους επισκέπτες με ήχους της θάλασσας, μπλε φωτισμό κι ένα σχηματοποιημένο «καράβι» που κουβαλάει ένα ιδιαίτερο φορτίο. Τα εκθέματα (γιατί αυτό είναι το φορτίο του) είναι ποικίλα και χαρακτηριστικά, όπως τα αγγεία με τις αναπαραστάσεις από τις ιστορίες μυθικών ταξιδιών (του Περσέα, του Ηρακλή, των Αργοναυτών) ή τα δώρα των διπλωματικών σχέσεων, όπως το αργυρό αγγείο Χετιτικής προέλευσης σε σχήμα ελαφιού του 16ου αι. π. Χ., τα αυγά στρουθοκαμήλου από την Αίγυπτο (16ος – 14ος αι. π. Χ.) και το χάλκινο ειδώλιο του πολεμικού θεού Ρεσέφ από τη Συροπαλαιστίνη (13ος αι. π Χ).
Στον ίδιο θεματικό άξονα κρύβεται και μια από τις εκπλήξεις της έκθεσης: Οι αστερισμοί που έβλεπε ο Οδυσσέας κατά την επιστροφή του από το νησί της Καλυψούς (με ημερομηνία υπολογισμού τον Οκτώβριο του 1207 π. Χ.) προβάλλονται με τις ονομασίες τους ψηλά, μέσα από τον εξοπλισμό και την εφαρμογή του έναστρου ουρανού που πρόσφερε το Ίδρυμα Ευγενίδου.
Και πού τελικά οδηγεί αυτό το ταξίδι; Στις «Ιθάκες», όπως ονομάζεται ο δεύτερος θεματικός άξονας, εμπνεόμενος από τον νόστο του Οδυσσέα και αφιερωμένος στις πατρίδες όλων των ανθρώπων. Το άγαλμα του Οδυσσέα, φθαρμένο από την αλμύρα της θάλασσας των Αντικυθήρων, «καλωσορίζει» τους επισκέπτες επισημαίνοντας την επιστροφή μετά την περιπέτεια. Στην ίδια ενότητα τα εκθέματα αφηγούνται ό,τι ακολουθεί το «ταξίδι»: Τη δημιουργία, τις καλλιέργειες, τη σχέση του ανθρώπου με το θείο, τις ηγεμονίες, τους πολέμους, τη θέσπιση νόμων, τη δημοκρατία, το θέατρο, τη φιλοσοφία, τον έρωτα, τον θάνατο.

eidiseis4

Ως τη στιγμή που έρχεται η «Έξοδος», ο τρίτος και τελευταίος θεματικός άξονας, που αποτελεί και το τέλος του ταξιδιού που μόλις συντελέστηκε. Το δαχτυλικό αποτύπωμα του ανώνυμου γραφέα που σώζεται ακόμα πάνω σε πήλινη πινακίδα Γραμμικής Β γραφής από την Πύλο και τα γρανάζια του μηχανισμού των Αντικυθήρων (σε ψηφιακές εφαρμογές και τα δύο) «μιλούν» για τον άνθρωπο που νικά τη φθορά. Την ίδια στιγμή, ένα αντίγραφο του 100 π. Χ. του σπουδαίου χάλκινου πρωτότυπου έργου του Πολύκλειτου «συνομιλεί» με έναν μικρό χάλκινο Δία που στέλνει τον κεραυνό του. Τι θέλουν να πουν; Εδώ βοηθούν οι άλλες «εκπλήξεις» της έκθεσης, τα αποσπάσματα του γεμάτου συμβολισμούς λόγου των κορυφαίων νεοελλήνων ποιητών Κ. Καβάφη, Γ. Σεφέρη, Ο. Ελύτη και Γ. Ρίτσου, που ανακλώνται στις επιφάνειες των τοίχων, δημιουργώντας γέφυρες με τη σημερινή εποχή και προσφέροντας ίσως την πιο εύστοχη και συναρπαστική νοηματοδότηση.
Με αφορμή τον εορτασμό αυτό, ανάμεσα στους καλεσμένους των εγκαινίων ήταν και ο πρόεδρος της ΠΟΒΑΚΩ κ. Κωνσταντίνος Κουζούπης καθώς και ο α΄ αντιπρόεδρος της Ομοσπονδίας κ. Αθανάσιος Τσοτσούλης. Αξίζει να σημειωθεί ότι σε ειδικές αίθουσες του μουσείου παρουσιάζονται κοσμήματα και άλλα αντικείμενα αργυροχρυσοχοΐας, πραγματικοί θησαυροί ποικιλίας, καλλιτεχνίας και τεχνικής, άρρηκτα συνδεδεμένοι με τα ήθη, έθιμα, λατρείες και θρησκευτικές αντιλήψεις των ανθρώπων, καλύπτοντας ένα τεράστιο χρονολογικό εύρος –από την 7η π. Χ. χιλιετία μέχρι και τον 5ο μ.Χ. αιώνα.

Image

Nivoda
Νέα Επέκταση της Πλατφόρμας Nivoda με τη Melee

Η Nivoda, η αγοραστική πλατφόρμα κοσμημάτων,
ανακοινώνει μια συναρπαστική εξέλιξη για τον τρόπο
επιλογής πολύτιμων πετρών στην πλατφόρμα της...

subscription button more

Image
Image
Image

6 άνθρωποι σκοτώθηκαν
σε αεροπορικό δυστύχημα καθ’ οδόν προς το ορυχείο διαμαντιών Diavik

Τέσσερις από αυτούς που έχασαν τη ζωή τους στο δυστύχημα
της Τρίτης 23 Ιανουαρίου ήταν εργαζόμενοι στο ορυχείο,
ενώ δύο ήταν μέλη πληρώματος αεροπορικής εταιρείας...

subscription button more

Image
Image
Image

 

 

Την κατάργηση

του φόρου πολυτελείας
ζητά η ΠΟΒΑΚΩ

Την κατάργηση του φόρου πολυτελείας, πάγιο αίτημα
των ανθρώπων του κλάδου της αργυροχρυσοχοΐας,
ζήτησε με επιστολή της, προς τον Υπουργό Οικονομικών,
Κωστή Χατζηδάκη, η Πανελλήνια Ομοσπονδία Βιοτεχνών
Αργυροχρυσοχόων Κοσμηματοπωλών Ωρολογοπωλών.
Όπως επισημαίνεται στην επιστολή «δυστυχώς και
παρά τις επανειλλημένες εκκλήσεις μας για κατάργηση...

  

subscription button more

 

 

Image
Image
Image